хикмәт


хикмәт
сущ.
1) му́дрость, прему́дрость; зна́ние

халык хикмәте — наро́дная му́дрость

зур хикмәт иясе — вели́кий мудре́ц

2) уст. филосо́фское уче́ние, филосо́фия
3) сокрове́нный (та́йный) смысл; скры́тая причи́на (моти́в); та́йна, секре́т

хикмәтенә төшенү — разгада́ть, пости́чь смысл (чего-л.)

монда ниндидер бер хикмәт бар — здесь кро́ется кака́я-то та́йна, здесь что́-то нечи́сто

менә кайда (нәрсәдә) — хикмәт вот в чём, ока́зывается, всё дело (загво́здка); вот где соба́ка зары́та

китапның һәрбер сүзендә зур хикмәт ята — в ка́ждом сло́ве кни́ги зало́жен большо́й смысл

хикмәт анда түгел — причи́на (де́ло) не в э́том

4) перен. чу́до; интере́сное зре́лище

ниндидер хикмәт белән исән калды — каки́м-то чу́дом он оста́лся жив

менә нинди хикмәтләр бар икән! — вот каки́е, ока́зывается, быва́ют чудеса́

бу нинди хикмәт? — это что за чудеса́? чу́дно! удиви́тельно! стра́нно!

5)
а) лит. хикме́т, стихотво́рная при́тча (форма средневековой лирической поэзии с философско-дидактическим содержанием)

Мәүла Колый хикмәтләре — хикме́ты Мавля́ Колы́я

б) фольк. коро́ткий прозаи́ческий расска́з филосо́фского и́ли назида́тельного хара́ктера
•
- хикмәт сату

Татарско-русский словарь, 56000 слов, 7400 фразеологических выражений. - Институт языка, литературы и искусства им. Г. Ибрагимова. 2007.

Смотреть что такое "хикмәт" в других словарях:

  • хикмәт — и. 1. Мәзәк, кыска гына кызыклы хикәя, гыйбрәтле вакыйга 2. Эчке мәгънә, сер. Нин. б. эшнең асыл сере, сәбәбе һәм кызыгы. хәб. бу ни хикмәт. ХИКМӘТИ ХОДА – Сүз арасында гаҗәпләнүне белдерү өчен кулланыла …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • хикмәтләү — (Эшләп, ясап) ни дә булса китереп чыгару карт атагыз ничек итеп хикмәтли! …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • хикмәтле — с. 1. Серле, тылсымлы 2. Тирән мәгънәле, тирән мәгънә белдерә торган …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • ИБН АЛЬ-АРАБИ — Мухйи ад дин Абу Абдаллах Мухаммед Б.Алиал Хатимиат Таи (1165 1240) арабо мусульманский философ, суфий и поэт, создатель учения «О единстве бытия» (вахдат ал вуджуд). Последователи И.А. звали его «Величайшим учителем» и «Сыном Платона».… …   Философская энциклопедия

  • афоризм — Тирән мәгънәле, кыска тәгъбир, хикмәтле cүз (төгәлләнмәгән җөмлә рәвешендә була) …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • катлаулы — (КАТЛАУЛАНУ) (КАТЛАУЛЫК) (КАТЛАУЛЫЛЫК) (КАТЛАУСЫЗ) – 1. Катланган, бөкләнгән 2. Аерым катлаулардан, катламнардан торган 3. Формасы, төзелеше белән бик четерекле; аерым кисәкләре күп булган, хикмәтле 4. күч. Күп аерым өлешләрдән, юнәлешләрдән,… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • хәйлә — 1. Нин. б. эштә мәкер, астыртынлык. күч. Тозак 2. Берәр максатка ирешү өчен уйлап чыгарылган ялган сылтау, әмәл. Берәр нәрсәгә нигез, сәбәп булырлык, нәрсә өчен дә булса акланырлык очрак, хәл бармак киселү урак урмаска хәйлә булды 3. Нәрсәдә дә… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • хәким — иск. кит. Акыллы һәм белемле кеше; белгеч, галим. Хикмәт иясе …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • шунда — а. 1. Шул алмашлыгының урын вакыт килеше формасы; алда әйтелгән исемне алмаштырып килә һәм җөмләдә хәл функциясен үти: шул җирдә, шул урында. Нин. б. мәсьәлә, эш, күренеш яки әйберне аеруча басым ясап күрсәтергә кирәк булганда кулланыла бөтен… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • эпиграф — 1. Борынгы грекларда кабер ташларындагы язу 2. әд. Әсәрнең яки аның берәр бүлеге, кисәгенең башында бирелгән һәм шуның төп идеясен яктырткан кыскача текст, гадәттә цитата, мәкаль, әйтем, хикмәтле сүз …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

Книги

  • Локман Хэким нэсыйхэтлэре, Фазлыев Д.. Татарстан Республикасыны? Баш казые ??лил х?зр?т Фазлыевны? ?леге китабы Коръ?нд? исеме телг? алынган хикм?т иясе Локман Х?ким н?сыйх?тл?рен? багышлана. Локман Х?ким Давыт заманында яш?г?н… Подробнее  Купить за 165 руб
  • Гыйбадате исламия на татарском языке, Максуди А.. Татарстан Республикасыны? Баш казые ??лил х?зр?т Фазлыевны? ?леге китабы Коръ?нд? исеме телг? алынган хикм?т иясе Локман Х?ким н?сыйх?тл?рен? багышлана. Локман Х?ким Давыт заманында яш?г?н… Подробнее  Купить за 149 руб
  • Илаһи бүләкләр, Сәед Кәмрани. Кулыгыздагы китап сезгә дөрес итеп тәһарәт алырга, намаз кылырга һәм кайбер коръәни аять-догаларны өйрәнүдә ярдәмче булыр. Шулай ук әлеге китапта сез ислам тәгълиматы мәдәни нигезләренең… Подробнее  Купить за 59.9 руб электронная книга